Spruce Goose: Αυτό είναι το μεγαλύτερο αεροπλάνο στον κόσμο που είχε κατασκευαστεί από... ξύλο! (βίντεο)
Το «Spruce Goose» ήταν το μεγαλύτερο αεροπλάνο στον κόσμο που είχε κατασκευαστεί ποτέ και μάλιστα από ξύλο. Σήμερα δεσπόζει στο αεροπορικό Μουσείο Evergreen Aviation & Space, στο McMinnville της Πολιτείας Όρεγκον των ΗΠΑ.
Πηγές άρθρου: Evergreen Aviation & Space Museum, www.wikipedia.org, www.globalsecurity.org
Επιμέλεια – απόδοση: Εκδόσεις eWOOD | Γιάννακας Ιωάννης.
Το «Spruce Goose» ή Hughes H-4 Hercules, ήταν μέχρι πρότινος (το 2019) στην ιστορία της αεροναυπηγικής, το μεγαλύτερο αεροπλάνο που είχε κατασκευαστεί ποτέ και μάλιστα, με βασικό και κυρίαρχο υλικό της δομής του, το ξύλο!
Αλλά όμως… ας δούμε συνοπτικά τη μεγάλη και πολύπλοκη ιστορία του αεροπλάνου, που σχετίζεται με την ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Όλα ξεκίνησαν κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και συγκεκριμένα το 1942, όταν υπήρχε επιτακτική ανάγκη από πλευράς των Συμμάχων και των ΗΠΑ, να μεταφέρουν με ασφάλεια στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού όπου εξελισσόταν το ευρωπαϊκό πεδίο της μάχης, στρατεύματα και πολεμικό υλικό.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως εκείνη την περίοδο, τα υποβρύχια του γερμανικού πολεμικού ναυτικού Kriegsmarine (KM) U-Boat, βύθιζαν σχεδόν όλα τα συμμαχικά πλοία που επιχειρούσαν να διασχίσουν τον Ατλαντικό, καταφέρνοντας έτσι στους Συμμάχους και στις ΗΠΑ, τεράστιες απώλειες σε ζωές και υλικό. Μόνο μέχρι το καλοκαίρι του 1942, τα γερμανικά υποβρύχια είχαν βυθίσει σχεδόν 700 συμμαχικά πλοία και σχεδόν 800.000 τόνους πολεμικού υλικού που έπρεπε να μεταφερθεί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού για την έκβαση του πολέμου.
Έτσι το 1942, γεννήθηκε στις ΗΠΑ η ιδέα, πως η ασφαλή μεταφορά στρατευμάτων και πολεμικού υλικού, θα έπρεπε να γίνεται προς την Ευρώπη, όχι μέσω θαλάσσης, αλλά αεροπορικώς ώστε να εκμηδενιστεί ο κίνδυνος των απωλειών που προκαλούσε ο στόλος των γερμανικών υποβρυχίων.
Για τον λόγο αυτό θα έπρεπε να κατασκευαστεί επειγόντως, ένα μεγάλο υπερατλαντικό μεταφορικό αεροσκάφος, το οποίο θα εξυπηρετούσε το σκοπό αυτό και συγχρόνως θα έδινε στους Συμμάχους και στις ΗΠΑ στρατιωτική υπεροχή, έναντι των δυνάμεων του Άξονα, ο οποίος δεν είχε κάτι ανάλογο στην πολεμική του μηχανή.
Την ιδέα για την κατασκευή ενός στόλου τέτοιου μεγέθους αεροσκαφών, την είχε ο μεγαλύτερος τότε και ο πιο σύγχρονος ναυπηγός πλοίων των ΗΠΑ αλλά και φανατικός πολέμιος των Ναζί, Henry J. Kaiser (1882 – 1967), του οποίου τα γνωστά τότε φορτηγά πλοία Liberty, που ναυπηγούσε προκειμένου να διασχίσουν τον Ατλαντικό, είχαν αποδεκατιστεί από τα γερμανικά υποβρύχια U-boat.
Τα συγκεκριμένα πλοία Liberty του Kaiser, που κατασκευαζόταν τότε καθαρά για τις ανάγκες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αποτελούσαν ναυπηγικό επίτευγμα των ΗΠΑ
αφού, είχαν πολύ χαμηλό κόστος κατασκευής, αλλά το σημαντικότερο για την έκβαση του πολέμου, είχαν τη δυνατότητα αποπεράτωσης σε μόλις εικοσιτέσσερις (24) ημέρες!
Αεροφωτογραφία του πλοίου Liberty SS John W. Brown που εξερχόταν από τις Ηνωμένες Πολιτείες μεταφέροντας ένα μεγάλο φορτίο στο κατάστρωμα μετά τη μετατροπή του σε ” Troopship Limited Capacity “. Τραβήχτηκε πιθανώς το καλοκαίρι του 1943 κατά τη διάρκεια του δευτέρου ταξιδιού του. https://en.wikipedia.org/wiki/SS_John_W._Brown
Ο Henry J. Kaiser με τη σειρά του, ανέθεσε την μεγάλη του ιδέα, σε έναν γνωστό και εδραιωμένο τότε στην αεροπορική κοινότητα των ΗΠΑ, σχεδιαστή αεροσκαφών και μάλιστα με πολλά παγκόσμια ρεκόρ ως πιλότος στους αιθέρες, τον Howard R. Hughes (1905 – 1976). Μια τελειομανής και πολύ εκκεντρική προσωπικότητα, αλλά και ένας από τους μεγαλύτερους δισεκατομμυριούχους των ΗΠΑ εκείνης της εποχής.
Ο Kaiser και ο Hughes λοιπόν, σχημάτισαν από κοινού την εταιρεία Hughes Kaiser Corporation και το όνομα του πρώτου αεροσκάφους θα λεγόταν HK-1 Hercules, προερχόμενο από τα αρχικά τους ονόματα.
Το 1942 η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπέγραψε σύμβαση με την Hughes Kaiser Corporation, για την κατασκευή τριών (3) αμφίβιων αεροσκαφών, με την προϋπόθεση να είναι έτοιμα σε σύντομο χρονικό διάστημα και για την κατασκευή τους, να χρησιμοποιηθούν στο ελάχιστο ή καθόλου, κρίσιμα πολεμικά υλικά εκείνης της περιόδου, όπως ήταν ο χάλυβας και το αλουμίνιο.
Έτσι λοιπόν ο Howard Hughes και η σχεδιαστική του ομάδα, στράφηκαν τότε αναγκαία στο ξύλο, ένα υλικό που είχε δοκιμαστεί ήδη τότε στις ΗΠΑ, αλλά και παγκοσμίως, στις κατασκευές διαφόρων αεροσκαφών.
Ο ναυπηγός Henry Kaiser έχοντας την προσωπική του εμπειρία από την επιτυχημένη κατασκευή των πλοίων του Liberty, πίστευε πως ένα τέτοιο αεροσκάφος, θα μπορούσε να κατασκευαστεί μόνο μέσα σε δέκα (10) μήνες, χρόνος που σαφώς ήταν ελάχιστος για το μέγεθος ενός τέτοιου αεροσκάφους και όπως ήταν φυσικό ο χρόνος αυτός δεν επιτεύχθηκε ποτέ.
Και ενώ οι εργασίες και ο σχεδιασμός του αεροσκάφους ξεκίνησαν αμέσως το 1943, η πρόοδος όμως της κατασκευής του, λόγω του εκκεντρικού Howard Hughes, προχωρούσε με πάρα πολύ αργούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα ο ναυπηγός Henry Kaiser, το 1944 μετά από πολλές διαφωνίες που είχε με τον Hughes, να αποσυρθεί απογοητευμένος από την εταιρεία.
Μετά από αυτό, ο πολυεκατομμυριούχος Howard Hughes αποφάσισε να συνεχίσει μόνος του, υπογράφοντας μάλιστα νέα σύμβαση με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, για την κατασκευή ενός μόνου αεροσκάφους, αντί τριών (3) το οποίο και μετονόμασε σε Hughes H-4 Hercules.
Το HK-1 Hercules του εκκεντρικού και τελειομανή Howard Hughes, σχεδιάστηκε για να μεταφέρει δύο άρματα μάχης, ή 750 πλήρως εξοπλισμένους στρατιώτες ή 420 φορεία σε δύο καταστρώματα και είχε μέγιστη μεταφορική ικανότητα που έφθανε τους εξήντα (60) τόνους φορτίου!
Οι διαστάσεις του HK-1 Hercules, παραμένουν μέχρι και σήμερα εντυπωσιακές.
Είχε ύψος 24,08 μέτρα, συνολικό μήκος 66,45 μέτρα και άνοιγμα φτερών 97,54 μέτρα, όσο δηλαδή ένα σημερινό γήπεδο ποδοσφαίρου. Ήταν εξοπλισμένο με 8 κινητήρες τύπου PD Pratt Whitney R4360-4A ισχύος 3.000 hp έκαστος, με τη διάμετρο του κάθε έλικα να φθάνει τα 5 μέτρα. Οι δεξαμενές του χωρούσαν 52.996 λίτρα καυσίμου και η πρακτική του εμβέλεια έφθανε τα 5.633 χλμ. Η ταχύτητά του μπορούσε να φτάσει τα 282 – 351 km/h και το αναγκαίο πλήρωμα ήταν πενταμελές.
Με τον περιορισμό της κυβερνητικής εντολής να μην χρησιμοποιηθούν στην κατασκευή του, κρίσιμα πολεμικά υλικά όπως ήταν ο χάλυβας και το αλουμίνιο, το HK-1 Hercules, ήταν κατασκευασμένο κατά 95% από ξύλο. Τα μόνα κομμάτια του αεροσκάφους που δεν ήταν κατασκευασμένα από ξύλο ήταν οι κινητήρες, τα ηλεκτρονικά και οι βίδες – καρφιά του.
Το αεροπλάνο κατασκευάστηκε κυρίως από ξύλο σημύδας και με πολύ μικρές ποσότητες ξύλου σφενδάμου, λεύκας, μπάλσας και ελάτης, αλλά και ελαχίστου πλαστικού. Όλα τα ξύλινα μέρη της κύριας δομής του αεροσκάφους, είχαν κατασκευαστεί με τη διαδικασία της τότε ανακαλυφθείσας (1937) Duramold.
Κατά τη συγκεκριμένη διαδικασία (που μοιάζει κάπως με αυτή των κόντρα – πλακέ), πάρα πολύ λεπτά φύλλα σημύδας ή λεύκας, εμποτίζονταν με φαινολική ρητίνη και κάτω από συγκεκριμένη θερμότητα και πίεση, πλαστικοποιούνταν μαζί με το καλούπι τους, με αποτέλεσμα να δημιουργούν ένα πολύ ελαφρύ ξύλινο δομικό υλικό, με πολλά πλεονεκτήματα έναντι του χάλυβα και του αλουμινίου, όπως η μεγαλύτερη αντοχή του και το μικρότερο βάρος του. Με τη συγκεκριμένη διαδικασία κατασκευαζόντουσαν τότε πολλά αεροσκάφη και σώματα πυραύλων, αλλά το HK-1 Hercules, ήταν το μεγαλύτερο αεροσκάφος που κατασκευάστηκε με τη μέθοδο αυτή.
Όταν ολοκληρώθηκε η διαδικασία συναρμολόγησης της κύριας δομής του αεροσκάφους, σε όλη την εξωτερική του επιφάνεια εφαρμόστηκε μια λεπτή στρώση από αστάρι και μια προστατευτική λάκα δύο (2) στρώσεων βαφής αλουμινίου με αποτέλεσμα, η τελική εξωτερική εικόνα του αεροσκάφους, να δείχνει πως είναι κατασκευασμένο από αλουμίνιο. Κανένας τότε δεν μπορούσε να φανταστεί με την εικόνα που έβλεπε, πως το αεροσκάφος ήταν κατασκευασμένο από ξύλο.
Το αεροσκάφος τότε έτοιμο για πτήση και τώρα στο Μουσείο Evergreen Aviation & Space. Το τέλειο φινίρισμά του δείχνει πως είναι κατασκευασμένο από αλουμίνιο, ενώ είναι κατασκευασμένο από ξύλο!
Θα πρέπει επίσης να τονιστεί πως τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην κατασκευή του αεροσκάφους, μεγάλη και τεράστια συνεισφορά είχαν οι γυναίκες των ΗΠΑ, οι οποίες μάλιστα ανέλαβαν και τη μετέπειτα συντήρηση του για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η εξέλιξη όμως της ιστορίας ενός τέτοιου αεροναυπηγικού επιτεύγματος που ήταν το HK-1 Hercules για την εποχή εκείνη, δεν ήταν αυτή που θα περίμενε κανείς, ειδικά η κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Ο εγωκεντρικός χαρακτήρας και η υπερβολική τελειομανία που είχε ο Howard Hughes, σε συνδυασμό και με την τεράστια οικονομική του άνεση, αφού όπως αναφέραμε ήταν ζάπλουτος, καθυστερούσαν όλο και περισσότερο την αποπεράτωση του αεροσκάφους, ειδικά μετά την αποχώρηση του Henry Kaiser, το 1944.
Το αποτέλεσμα της μεγάλης καθυστέρησης ήταν τραγικό και για τον ίδιο τον Hughes, αφού το 1945 ήρθε το τέλος του πολέμου και το αεροσκάφος δεν ήταν ακόμη έτοιμο, με την κυβέρνηση των ΗΠΑ να χάνει πλέον το ενδιαφέρον της για την αναγκαιότητα περαιτέρω χρηματοδότησης ενός τέτοιου μεγέθους αεροσκάφος.
Αυτό έφερε τον Hughes απέναντι σε αυστηρές επικρίσεις και σε μεγάλη αντίθεση με την Γερουσία των ΗΠΑ, η οποία μάλιστα σχημάτισε ερευνητική επιτροπή για να εξετάσει υποτιθέμενη κακοδιαχείρηση και κατάχρηση κεφαλαίων. Η Γερουσία θεωρούσε πως το κόστος του πρωτότυπου αεροπλάνου του Hughes είχε υπερβεί κατά πολύ το ποσό της χρηματοδότησης των 23 εκατομμυρίων δολαρίων που του είχε δοθεί, (σημερινά περίπου 280 εκατομμύρια δολάρια). Πολλοί μάλιστα επικριτές του, έδωσαν στο αεροπλάνο το εσφαλμένο παρατσούκλι με το οποίο είναι γνωστό μέχρι σήμερα, «Spruce Goose» ή «Χήνα Ελάτης» ενώ το κύριο ξύλο της κατασκευής του ήταν η σημύδα.
Το Spruce Goose, έτοιμο για την παρθενική και μοναδική του πτήση.
Ο εγωισμός όμως και η οικονομική άνεση του Hughes, τον παρότρυναν να συνεχίσει, χρηματοδοτώντας ο ίδιος το όλο εγχείρημα με αρκετά εκατομμύρια δολάρια και έτσι το αεροσκάφος ήταν έτοιμο το καλοκαίρι του 1947.
Μετά από αρκετές δοκιμαστικές μικρές πτήσεις και τεχνικές διορθώσεις, στις 2 Νοεμβρίου του 1947 ο Hughes, κάλεσε πλήθος παρατηρητών και δημοσιογράφων στο Long Beach Harbor της Καλιφόρνιας και το αμφίβιο αεροπλάνο Spruce Goose πραγματοποίησε την πρώτη και μοναδική του πτήση.
Η ιστορική πτήση, με πιλότο μάλιστα τον ίδιο τον Hughes, κράτησε λιγότερο από ένα λεπτό με ταχύτητα 120 χλμ./ώρα και το αεροπλάνο πέταξε κοντά στο ένα μίλι σε ύψος που δεν ξεπερνούσε τα 20 μέτρα, αφού του είχε απαγορευτεί να ανυψωθεί περισσότερο.
Μετά και την ιδανική του προσγείωση, ο Hughes απέδειξε στους επικριτές του, πως το μεγαλύτερο αεροσκάφος στην ιστορία της ανθρωπότητας, μπορούσε να πετάξει.
Ο Howard Hughes στο εσωτερικό του αεροπλάνου και στο πιλοτήριο, έτοιμος να πιλοτάρει ο ίδιος την ιστορική πτήση, στις 2 Νοεμβρίου του 1947.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ όμως όπως αναφέρθηκε, δεν ενδιαφερόταν πλέον για αεροσκάφη τέτοιου μεγέθους και έτσι το Spruce Goose δεν ξαναπέταξε ποτέ και επέστρεψε εκεί όπου κατασκευάστηκε, στο τεράστιο υπόστεγό του στο Playa Vista του Λος Άντζελες, που σήμερα έχει μετατραπεί σε χώρους γραφείων της Google.
Το Spruce Goose θεωρείται από πολλούς ακόμη και σήμερα, πως ήταν ένα θαύμα μηχανικής, με απαράμιλλο συνδυασμό λεπτής δομικής λεπτομέρειας και συγκολλημένης κατασκευής αλλά και τεραστίου μεγέθους.
Εξακολουθούσε να είναι το μεγαλύτερο αεροπλάνο που κατασκευάστηκε ποτέ, μέχρι τον Απρίλιο του 2019, όταν το τζετ Stratolaunch με άνοιγμα φτερών 117 μέτρα, που προοριζόταν για μεταφορά φορτίου και ανθρώπων σε τροχιά, έκανε την πρώτη του πτήση. Η ομάδα των μηχανικών που κατασκεύασε το τζετ Stratolaunch χρησιμοποίησε μάλιστα αρκετές τεχνολογικές καινοτομίες που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά κατά την κατασκευή του Spruce Goose.
Το Spruce Goose εξακολουθεί να κατέχει το ρεκόρ για το μεγαλύτερο υδροπλάνο, το μεγαλύτερο ξύλινο αεροσκάφος και το μεγαλύτερο αεροπλάνο με έλικα που κατασκευάστηκε ποτέ!
Το «Spruce Goose» όπως δεσπόζει με το μέγεθός του σήμερα, στο αεροπορικό Μουσείο Evergreen Aviation & Space των ΗΠΑ.
Σήμερα παραμένει ακόμη σε καλή κατάσταση και από το 1993 εκτίθεται στο αεροπορικό Μουσείο Evergreen Aviation & Space, στο McMinnville της Πολιτείας Όρεγκον των ΗΠΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια